تبلیغات در نقطهی خرید (Point Of Purchase Advertising) که به صورت مخفف به آن POP Advertising میگویند، یکی از شیوههای تبلیغات است که رشد فراوانی را در سالهای گذشته داشته است. البته این رشد بیشتر در کشورهای توسعه یافته و اروپایی و آمریکایی مشاهده میشود. این رشد تا حدی است که بسیاری از موسسههای تبلیغاتی و مشاوره مدیریت و تبلیغات در این کشورها یک دپارتمان بهخصوص برای خدمات مربوط به POP Advertising ایجاد کردهاند. این بخشها به طور مشخص تنها به خلق ایدهها و روشهای جدید جهت معرفی و فروش محصولات به این صورت دارند.
POP Advertisingیا تبلیغات در نقطهی خرید به تبلیغاتی مربوط می شود که در فروشگاهها و مراکز خرید صورت میگیرد. این شکل از تبلیغات بیشتر در فروشگاههای زنجیره ای بزرگ وجود دارد، زیرا حضور تعداد زیادی از برندها و خریداران در فروشگاهها باعث میشود که اجرای پروژههای تبلیغاتی در نقطهی خرید توجیهپذیر شوند. به دلیل رشد فروشگاههای زنجیرهای کوچک و بزرگ، گردش مالی این گونه تبلیغات در ایران در حال رشد است.
انواع تبلیغات در نقطه ی خرید
مطالعات نشان داده است؛ که تبلیغات همیشه در جذب مشتریان به فروشگاهها موثر است اما استراتژیهایی در نقطه ی خرید یا همان فروشگاهها هستند که مشتری را به سمت خرید محصول هدایت میکنند. به این استراتژیها، تبلیغات در نقطهی خرید گفته میشود. به روشهای مختلفی میتوان محصول را در نقطهی خرید (point of purchase) به نمایش گذاشت و تبلیغ کرد. در ادامه برخی از این روشها آمده است:
دنگلر
آویزیست از جنس مقوا ،کارتن لمینتی ،طلق یا کارتن پلاست که معمولا به شکل محصول جهت اتصال از سقف واحد تجاری به کار می رود.
وابلر
وسیله اطلاع رسانی در فروشگاه ها می باشد که به قفسه ،دیوار ،درب یا قفسه فروشگاه وصل می شود و در اثر جریان هوا یا عبور افراد تکان می خورد و توجه خریداران را جلب می کند و جنس آن معمولا از مقوای گلاسه ، ایندربورد می باشد.
گوندولا
(به ایتالیایی) یک نوع بلم و قایق پاروئی باریک و دراز است که بیشتر در شهر ونیز ایتالیا برای جابجایی افراد و بارها استفاده می شود. در تبلیغات به نوعی استند مستقل و ثابت نمایش محصولات گفته می شود که در دو سر انتهای قفسه های فروشگاهی قرار می گیرد و دارای مضمونی خاص و جدا از قفسه بوده و ابعاد آن به صورت استاندارد دو برابر یک قفسه ها می باشد .
استند رومیزی
در فروشگاههای بزرگ و پرمشتری، گاهی اوقات کالاهای حاضر در نزدیکی صندوق فروشگاه و کانتر فروشندگان ، چند برابر بیشتر از سایر کالاهای مشابه به فروش می رسند . این محصول با نمایش تعداد کمتری از محصولات در اندازه ای کوچک و مناسب بر روی میز فروش ، محبوب بسیاری از برند ها می باشد. از نکات اصلی دیگر این محصول مقرون به صرفه بودن ، تولید سریع و آسان ، تنوع استفاده از متریال های گوناگون و … می باشد .این نوع استند بسته به نوع سلیقه مشتریان از مقوا ، کارتن پلاست ، پلکسی ، پی وی سی ، فایبرگلاس ، چوب ، فلز ، شیشه و … قابل ساخت می باشد .
استند ایستاده
کالایی است که برای قراردادن محصول در فروشگاه از آن استفاده میشود. صاحبان کالا از استند محصول برای اینکه کالای خود را در مکانی خاص از فروشگاه ، به مشتریان عرضه کنند، استفاده میکنند . زمان خرید و گزینش نهایی کالا بی تردید مهمترین زمان برای تبلیغات است. این گونه از تبلیغات با رشد چشمگیری در حال تبدیل به یکی از مهمترین فعالیت های تبلیغاتی است پرهزینه تر بودن سایر روشها نظیر تبلیغات تلویزیونی و رادیوئی از دلایل این رشد است اما شاید بتوان دلیل اصلی را در این جمله خلاصه کرد ، همه خریداران بیننده تلویزیون، شنونده رادیو و یا خواننده روزنامه نیستند، اما برای خرید همه ناگزیرند که به فروشگاه بروند. استند های فروشگاهی عموماً از جنس کارتن پلاست، چوبی، فلزی، فایبرگلاس و … ساخته می شوند که در سالهای اخیر با ترکیب مصالحی نظیر نورپردازی ، صفحه نمایش و … جلوه ای خاص پیدا کرده اند.
چرخ دستی خرید
امروزه با تغییر فرهنگ خرید و خرید گروهی و یکباره مصرف کنندگان از هایپرمارکت های بزرگ و با توجه به فضای بزرگ این فروشگاه ها ، استفاده از چرخ دستی های خرید بزرگ بسیار رایج شده و در عین حال این ابزار می تواند با عنوان تابلو های تبلیغاتی کوچک و متحرک ، مورد استفاده برند ها قرار گیرد . استفاده از تبلیغات چاپی ، ال سی دی های تصویری کوچک و سایر ابزار قابل نصب بر روی این وسیله از راهکار های تبلیغاتی می باشد. در فروشگاههای زنجیرهای بزرگ هر مشتری یک چرخ دستی به همراه خود در تمام سطح فروشگاه حمل میکند، این چرخ دستی همیشه روبروی مشتری است و میتواند به بر روی تصمیم خرید او موثر باشد.
کانتر سمپلینگ
ابزاری مناسب برای تبلیغات BTL که به مشتریان امکان می دهد در برنامه های سمپلینگ و پروموشن خود از آن استفاده کنند و عموماً این برنامه ها شامل استقرار یک یا دو نفر خانم یا آقا در پشت کانتر و معرفی محصولات یا خدمات برند به مخاطبان مورد نظر می باشد ، کانتر های سمپلینگ دارای کاربردی بسیار راحت هستند و برای جابجایی میتوان آنها را بهآسانی جمع کرد، عموماً به دو صورت تاج دار و بدون تاج می باشند و از جنس abs ، pvc یا پروفیل بوده و بسته به نوع آن در ابعاد یک و دو نفره عرضه می شوند . در سالهای اخیر شرکت ها با ایجاد تنوع در برنامه های خو از میزهای متنوع و متفاوتی که گاهاً به صورت ویژه برای آنها ساخته می شود استفاده کرده اند .
سینی
این وسیله کاربردی و تبلیغاتی است که با هدف ترویج و ارائه سمپل محصول استفاده می شود ، به این صورت که محصول در داخل آن قرار می گیرد و فرد آن را به صورت سیار حمل می کند و یا به صورت ثابت بر روی کانتر ورودی فروشگاه قرار می گیرد . این ابزار معمولاً از جنس مقوای ضخیم ، پلکسی یا پلاستیکی ساخته می شود و با نصب برچسب بر روی آن تبلیغ می شود.
شلف تاکر
وسیلهاى است که از عرض طبقات براى اطلاعرسانى در قفسههاى فروشگاهى استفاده می کند.
شلف استوپر
نوعی از تبلیغات بر روی شلف و قفسه های فروشگاهی محسوب می شود که عموماً به صورت قائم بر قفسه نصب شده و برای جلب توجه و توقف خریدارانی که در حال حرکت بین قفسه ها می باشند و یا تفکیک دسته ای از محصولات بر اساس کاربرد یا نوع برند از سایرین به کار می روند وسیلهاى است که از عرض طبقات براى اطلاعرسانى در قفسههاى فروشگاهى استفاده می کند.
استیکر
برچسب اطلاعرسانى که معمولا جهت چسباندن بر روى شیشه ، کف فروشگاه ، یا اتومبیل های پخش استفاده می شود. در فروشگاههای بزرگ، معمولا هر ردیف مربوط به گروه خاصی از محصولات است (مثلاً مربوط به مواد شوینده) می توان از زمین برای معرفی محصول که در همان ردیف قرار دارد یا برند خاصی استفاده کرد.
.
راه بند
ابزار تبلیغاتی است که از جنس مقوا ، کارتن پلاست ، چوب یا فلز ساخته می شود و بر روی آن تبلیغات برند یا شرکت چاپ یا نصب می شود و در جلوی مکان های فروش و مارکت ها قرار می گیرد و استفاده دو گانه دارد ، که هم برای تبلیغات برند استفاده می شود و هم بخش ورودی را مسدود یا رزرو می کند . در مارکت ها از این ابزار برای مشخص کردن محل توقف اتومبیل های پخش استفاده می شود .
بانتینگ
ابزار اطلاع رسانى است که معمولا بر روى کاغذ ، مقوا یا طلق چاپ شده و به صورت ریسه (تکرار یک یا چند طرح مرتبط) ا ز یکسو به سوى دیگر فروشگاه کشیده شده و در زمان برگذاری جشنواره های تخفیفی ، جایزه ای از آنها استفاده می شود.
دامپ بین
یک ظرف باز بزرگ در فروشگاه برای محصولاتی که به صورت فروش ویژه فصلی و با قیمت ارزان تر از حد معمول که به صورت فله ای به فروش می رسد گفته می شود و معمولاً از جنس ارزان قیمت و سبک نظیر مقوا یا کارتن پلاست و در مواردی از جنس چوب ساخته می شود و بخش خارجی آن حاوی تبلیغ محصول می باشد.
رول آپ
نوعی استند رولی حاوی اطلاعات و ویژگی های محصول است.
تابلوهای صندوقها
معمولاً صندوقها دارای تابلوهایی هستند، این تابلوها میتوانند به عنوان محلی برای معرفی محصولات مورد استفاده قرار گیرند.
چیدن محصولات در نزدیکی صندوقها
حتماً شما بارها دیدهاید که برخی محصولات علاوه بر محل اصلی خود، در نزدیکی صندوق هم قرار گرفتهاند. معمولاً این محصولات کاربرد عام دارند به گونه ای که مشتری پیش از ورود به صندوق با دیدن آن، در آخرین لحظه تصمیم به خرید آن میگیرد. لوازم بهداشتی مثل خمیردندان و صابون، محصولات غذایی مثل شکلات و چیپس و نوشیدنی ها یا … می توانند از مواردی باشند که قرار گرفتن آنها در نزدیکی صندوق می تواند بسیار در فروش آن موثر باشد.
تابلوهای تبلیغاتی درون فروشگاهها
این تابلوها بسیار مشابه با بیلبوردهایی است که در خارج از محل خرید قرار میگیرند، اما این بار با قرار گرفتن در محل خرید احتمالاً شانس بیشتری برای فروش محصول دارند.
فاکتورهای خرید
پشت یا پایین فاکتورهای خرید میتواند به عنوان محلی مناسب برای معرفی محصولات باشد. این محصولات که در فاکتورها معرفی میشوند، میتواند مرتبط با خرید مشتری باشد تا بدین ترتیب کارایی آن نیز بیشتر شود.
کارت پارکینگ
مشتریان هنگام ورود به پارکینگ در اولین لحظه، کارت ورود به پارکینگ را دریافت میکنند، این کارت میتواند محل مناسبی برای معرفی محصولات شما باشد.
تا اینجا تمام موارد به گونه ای تلاش میکرد، محصول را به گونهای به مشتری نمایش دهد. این موارد همان تبلیغات هستند فقط محل آنها تغییر کرده است و در محل خرید صورت گرفتهاند.
در هر صورت بازاریابی در نقطه خرید (Point Of Purchase Marketing) به عنوان مفهومی کلانتر از POP Advertising شامل موارد دیگری نیز میباشدکه مهمترین آنها «فروش همزمان دو محصول مکمل»، «برچسبهای تخفیف و حراج»، «کوپنهای تخفیف»، «جوایز خرید و قرعهکشیها»، و نظایر آن است.
فروش همزمان دو محصول مکمل یکی از پرکاربردترین روشها است و سالهاست که در دنیا مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش، دو محصول که در اکثر موارد با یکدیگر مصرف میشوند را در کنار هم قرار میدهند و به عنوان یک محصول واحد به فروش میرسانند. مثلاً می توانند یک بسته سس مایونز و یک سس کچاپ را به یکدیگر شرینک کرد و با کمی تخفیف، آن را به عنوان یک محصول واحد در ردیف محصولات غذایی فروشگاه قرار داد.
اگر دقت کرده باشید، حتماً طراحیهای جذابی را دیدهاید که بر روی آنها به میزان تخفیف محصول اشاره کرده است. تجربه نشان داده است که مشتریان عکسالعمل خوبی به این تخفیفات نشان میدهند و بر روی تصمیم خرید آنها موثر واقع میشود.
بارها در فروشگاههای بزرگ عباراتی مثل «جایزه بزرگ» یا «شما نیز یکی از برندگان باشید» و … را دیده اند. شاید این تبلیغات بر الگوی مصرف تاثیری نگذارد اما در بسیاری موارد باعث ترغیب خریدار به خرید نیازهای آینده خود میشود و این باعث میشود مدیران فروشگاه سریعتر اجناس خود را به پول نقد تبدیل کنند و سرعت گردش پول افزایش یابد و این یعنی سود بیشتر.
کوپنهای تخفیف از روشهای شناخته شده است، کوپنهایی که مشتریان را به بهانهی استفاده از تخفیف، مجدداً به فروشگاه خواهد آورد. و احتمالاً مشتری پس از چند بار مراجعه به یکی از مشتریان وفادار تبدیل خواهد شد و بدین ترتیب در طول زمان سود فراوانی عاید فروشگاه خواهد شد.
کارشناسان فروش حاضر در فروشگاه ها که به ارائه ی راهنمایی و معرفی محصول می پردازند نیز بخشی از بازاریابی در نقطه ی خرید هستند.
مبحث مربوط به تبلیغات و بازاریابی در نقطه خرید؛ با اسامی دیگری نیز شناخته میشود که جهت جستجوی بیشتر میتوانید از کلید واژههایی چون In-Store Marketing و At retail marketing نیز استفاده نمایید.